NSOC-analyse: 9,8 miljard aan verdachte transacties via bedrijven op ‘risicovolle adressen’
Ondernemingen ingeschreven op risicovolle adressen zoals flexkantoren en virtuele kantoren, worden op grote schaal voor allerlei soorten criminaliteit gebruikt. Dat heeft NSOC inzichtelijk gemaakt met een data-analyse op basis van verdachte transacties. Uit de analyse blijkt dat over de afgelopen 5 jaar in heel Nederland op ongeveer 220 risicovolle adressen, circa 1300 vennootschappen betrokken zijn geweest bij een of meerdere verdachte transacties, voor een totaalbedrag van rond de 9,8 miljard euro.
Domicilieverlening, het beroeps- of bedrijfsmatig ter beschikking stellen van een adres of een postadres, is een dienstverlening waar veel mensen behoefte aan hebben. Denk bijvoorbeeld aan eenmanszaken die thuis geen post of klanten willen ontvangen. Het is echter zeer eenvoudig om via ondernemingen op postbusadressen te frauderen, consumenten op te lichten of criminele (drugs)opbrengsten wit te wassen.
De aanbieders van de adressen, domicilieverleners, moeten voldoen aan de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft). Dat houdt onder andere in dat zij clientonderzoek moeten doen. Dit gebeurt nog te vaak onvoldoende waardoor criminelen ongestoord hun gang kunnen gaan. Dat dit op grote schaal gebeurt, toonde NSOC aan met een data-analyse op basis van door de Financial Intelligence Unit Nederland (FIU) als verdacht aangemerkte ongebruikelijke transacties. Hieruit blijkt dat over de afgelopen 5 jaar in heel Nederland op ongeveer 220 risicovolle adressen, circa 1300 vennootschappen betrokken zijn geweest bij een of meerdere verdachte transacties, voor een totaalbedrag van de rond de 9,8 miljard euro. Dit betreft slechts het topje van de ijsberg; er is enkel zicht op gemelde verdachte transacties, niet op ongebruikelijke transacties en op alles wat niet gemeld wordt.
Landelijke registratieplicht
Het NSOC-lab Postbus Apate heeft het fenomeen rondom criminaliteit op risicovolle adressen in kaart gebracht en zoekt actief naar oplossingen om deze vorm van ondermijnende criminaliteit te verstoren. Het lab pleit onder andere voor een landelijke registratieplicht. Dit zou bijdragen aan bewustzijn en kennis over de Wwft-verplichting bij welwillende domicilieverleners. Ook zou het een serieuze barrière opwerpen voor kwaadwillende partijen. Het maakt toezicht houden makkelijker, aangezien er dan een lijst is van welwillende partijen in de vorm van een nationaal register. Daarnaast kan de overheid veel sneller ingrijpen, want wie niet registreert valt op.
NSOC-labs
Een NSOC-lab werkt doelgericht aan het oplossen van een specifiek probleem op het gebied van ondermijnende criminaliteit. Het fieldlab is een leer- en experimenteer-omgeving, waarbij een klein team bestaat uit medewerkers van verschillende (partner)organisaties. Juist deze samenwerking levert meer op dan wat de organisaties elk afzonderlijk al doen. Het is niet 'meer van hetzelfde', maar ze bedenken nieuwe en andere methoden om criminele processen te verstoren en tegen te houden. Het NSOC-lab Postbus Apate werkt nauw samen met de partnerorganisaties van NSOC, maar ook met verschillende RIEC’s.